Na het verbod op het fokken van de Bambino (Sphynx) en de vouwoorkatten (Scottish Fold, Straight, Highland Fold en Straight) ligt er nu (sinds maart) een fokverbod op tafel voor de naaktkatten; De Sphynx. Dit verbod is aangedragen door Dier&Recht en is volgens hen in lijn met het Besluit Houders van Dieren: "Het is verboden om dieren te fokken op een wijze waarop het welzijn de gezondheid van ouderdieren of nakomelingen wordt benadeeld." Dit kan natuurlijk niet zomaar. Volgens Dier&Recht wordt een en ander onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek. De NVWA heeft op basis van enkele deskundigverklaringen en een gerechtelijke uitspraak in Duitsland besloten het fokken van sphynx katten te verbieden.

Het fokken van deze dieren wordt gezien als een zware overtreding

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft eind maart 2024 voor het eerst een officiële waarschuwing gegeven aan een fokker van naaktkatten. Het fokken van deze dieren wordt gezien als een zware overtreding omdat de kenmerkende kaalheid schadelijk is voor de dieren zelf. De NVWA controleerde een fokker van sphynxen na een handhavingsverzoek van Dier&Recht.

Dier&Recht is blij met het optreden van de NVWA. "Fokkers die toch doorfokken met naaktkatten kunnen een boete verwachten van 1500 euro per gebruikt fokdier. "Daarmee komt er hopelijk snel een einde aan het fokken met deze ongezonde dieren", aldus de Dier&Recht.

Mijn Sphynx, volledig hulpeloos en overgeleverd aan de elementen van de natuur ... UGGS

De redenen volgens Dier & Recht om het verbod in te zetten

Haarloosheid | Geen vacht is een handicap
Katten zonder vacht ondervinden daar hinder van. Hun huid is minder goed beschermd, waardoor ze gevoeliger zijn voor verwondingen en snel verbranden in de zon.

Snor- en tasharen
Katten zonder functionele snor- en tastharen ondervinden daar hinder van. Deze haren zijn voor de kat van essentieel belang: hiermee voelen ze de minste of geringste aanraking. Zonder haren is niet alleen de zintuigelijke waarneming tot hun omgeving beperkt, ook de communicatie met andere katten is gebrekkig. Katten gebruiken hun vacht en snorharen om te laten zien hoe ze zich voelen: dit kan een naaktkat niet.

Regulatie van lichaamstemperatuur
Deze katten kunnen hun lichaamstemperatuur niet reguleren

Deze kat heeft meer huidziekten
De huidaandoening Malassezia dermatitis komt ook veel voor, dit veroorzaakt de vettige huid van de sphynx. Om de infectie onder controle te houden moet de kat vaak gewassen worden

Deze kat kan niet buiten overleven
Ze zijn door hun kaalheid kwetsbaar voor warmte, kou en zon

Bron: Dier & Recht
Bron: KNMVD

Hoe kan het dat er met deze naakte katten dan al die tijd gefokt werd als ze zo vreselijk lijden?

De uiterlijke kenmerken van de naaktkat (Sphynx) zijn wel degelijk ter sprake gekomen bij de Stichting OP Nederlandse Cat Fancy, in 2002 met een "Plan van aanpak schadelijke erfelijke kenmerken bij raskatten"

Hieruit kwam ter vergelijking met de redenen en conclusielijst van Dier & Recht het volgende naar voren:

Haarloosheid | Geen vacht is een handicap
De huid is glad, maar toont echter, verschillend in hoeveelheid, een donsbeharing. Daarnaast: Welbevinden van dieren is niet meetbaar (Tschanz 1993, Buchholtz 1993, Sambraus 1993). Anatomische, fysiologische en ethologische gegevens dienen als indicatie voor welbevinden (Schmitz, 1995). Daar welbevinden en gedrag via het Limbische systeem met elkaar verbonden zijn, zijn ook conclusies van het normale gedrag van een kat naar de norm van welbevinden, betrouwbaar. Het welbevinden van de 7 onderzochte Sphynxen was niet gestoord (Schmidt, 2001) Het ontbreken van een vacht is niet pijnlijk noch belemmert dit het functioneren van de Sphynx. De haarloosheid van Sphynxen is met die van geschoren schapen te vergelijken. Bij de Sphynx zijn het geschoren vachtbeeld en de rudimentaire tastharen niet van betekenis voor het gedrag of het welbevinden.

Geen enkele Sphynx is compleet haarloos, maar de haarloosheid komt voor in verschillende gradaties

Snor- en tasharen
De oriëntering in het donker gaat via het tapetum lucidum van het netvlies en via de reukcellen in de neus. Voor de oriëntering in het donker zijn de tastharen onbelangrijk. Katten zouden in het donker tegen muren en voorwerpen oplopen omdat de tastharen pas in de nabijheid door aanraking werken. De Sphynx heeft grote ogen met zeer variabele pupilgroottes. Bewegende en onbeweeglijke voorwerpen werden door de toekijkende Spynxen direct geregistreerd, gevolgd en nauwkeurig met de neus en de poten onderzocht. De 400.000 zintuigcellen per mm2 (Leyhausen 1974) maken een uitmuntend zicht mogelijk, dat door het tapetum lucidum ook in het donker werkzaam is.
Zowel voor de jacht als voor het vangen en aftasten van de prooi zijn de reukcellen in de neus, de optische oriëntering en de zoolkussentjes het belangrijkste . De tastharen zijn overwegend bij nauwe doorgangen belangrijk (Schmidt , 2001)! Omdat bij Sphynxen de tastharen (of sinus of sensorharen) slechts rudimentair aanwezig zijn of geheel ontbreken, heeft Dr. Schmidt een doorgang gemaakt van 1 cm breder dan de volwassen dieren in onderzoek en de Sphynxen zijn zonder de zijkanten van de doorgang aan te raken erdoorheen gelopen.
Voor het onderzoeken van prooi komen tastharen, indien toch, alleen nog bij dode prooi in aanmerking. Volgens P.Neville (1996, 1997 en 1999) en R. Tabor (1983) zijn de poten en de mond bij het onderzoek van dode prooidieren belangrijk. Onbekende voorwerpen worden eerst voorzichtig met de poten aangeraakt, de zoolkussentjes verzamelen informatie en geven deze door. Een verder onderzoek van voorwerpen gebeurt nasaal en oraal.

Regulatie van lichaamstemperatuur
De soepele huid van de Sphynxen ontwikkelt bij temperatuursdalingen een dikkere onderhuidse vetlaag, die in het voorjaar vanzelf wegslinkt. Als een kat zich maar in een voldoende warme omgeving bevindt en een dekentje krijgt als het nodig is, hoeft hij niet bijzonder onder zijn kaalheid te lijden.
Door het warmteverlies wegens gebrek aan beharing hebben Sphynxen meer voedsel nodig dan andere katten.

Wil je het volledige Plan van aanpak lezen? Klik dan hier

Kan een bepaald ras dan zomaar opeens verboden worden?

Ja, kennelijk wel. En zolang er geen tot weinig tegengeluid komt, zal dat ook in de toekomst zo nog wel even doorgaan, waarbij de focus (verwacht ik) vooral zal blijven liggen op de verschillende raskatten.

Het besluit tot een verbod op de naaktkatten wordt echter niet zonder slag of stoot omarmd door iedereen. In de eerste plaats zeker niet door de fokkers van de Sphynx katten. Zij hebben een Facebook groep opgericht en een website gelanceerd.

Maar niet alleen de fokkers geven een tegengeluid. Ook het Overleg Platform van de Gezamenlijke Nederlandse Kattenverenigingen (die bestaat uit: Felikat, Mundikat, Neocat, NLKV en TICA Cats and Tulips) is door dit besluit verrast omdat zij met de overheid in gesprek zijn en hierover niet zijn ingelicht.

Ook zij kunnen deze beslissing niet zonder meer accepteren en leggen deze tot nader order naast zich neer.

Zij beraden zich zelfs op eventuele stappen tegen de NVWA.

Bron: Neocat

Ben jij het oneens met dit fokverbod?

Liefhebbers en fokkers vragen je steun in de strijd om het fokverbod ongedaan te laten maken waardoor er niet nog meer dierenleed zal plaatsvinden en dit bijzondere ras in goede gezondheid blijft bestaan.

Je kan je steentje bijdragen door een petitie te ondertekenen.

Teken petitie

PS: De petitie vind je naast de tekst aan de rechterzijde... ik moest ook even goed kijken waar ik wat kon invullen....

Met deze beslissing van de NVWA worden de verantwoorde fokkers in een klap buiten spel gezet. Zoals altijd zal de illegale fok van Sphynxen hoogtij gaan vieren met alle gevolgen van dien. De sphynx zal in een “broodfok” omgeving gefokt gaan worden waarvan algemeen bekend is dat daar een hoop dierenleed mee gemoeid is. De nieuwe eigenaren van dit soort katten zullen geconfronteerd worden met veel verdriet. En wat zeker ook niet onbelangrijk is dat de dierenartskosten de pan uit gaan rijzen.

Steun alleen daarom al deze strijd om het fokverbod ongedaan te laten maken.

Mijn andere Sphynx, ook volledig hulpeloos en overgeleverd aan de elementen van de natuur ... Ziggo

Mijn persoonlijke mening

Op kattenshows had ik ze wel eens gezien, die rare kale katten met hun indringende ogen. Ik was mijn Maine Coons gewend en niets was liever en leuker dan dat ras. Totdat ik in 2012 een foto zag van "UGGS". Geen idee wat het was... ik denk dat ik op slag viel voor zijn prachtige ogen. UGGS kwam bij me wonen. Al snel daarna volgde in 2013 mijn tweede Sphynx en maatje voor UGGS "Ziggo".

Ik had me vooraf niet kunnen bedenken hoe leuk dit ras was! Natuurlijk is het uiterlijk iets wat je in dit geval meteen aantrekt of afstoot, maar voorbij het uiterlijk kijkend is er in mijn ogen geen zachtaardiger, spontaner, liever, aanhankelijker ras dan de Sphynx. Van balletjes apporteren (en dat zonder snorharen) tot het dwingend blijven vragen om met me in de douche te mogen (hoezo hekel aan water?) en het volledig in toom houden van onze twee Rhodesian Ridgebacks (hoezo last met communiceren?) Ze genoten van elkaar en ik van hun. Ik herken de genoemde beperkingen niet. Maar... mijn katten komen dan ook van goede Catteries, uit geteste lijnen.

Ik maak me zorgen om het verbod. Hiermee worden de goede Catteries gestopt en zal de illegale handel toe gaan nemen. Ik heb de petitie in ieder geval ondertekend.

Dit fokverbod raakt me persoonlijk door mijn eigen ervaringen met mijn Sphynxen. Ik fok zelf niet en ben een grote liefhebber van dit ras. Ik sta er om deze reden dan ook zeker niet helemaal onbevoordeeld in. Ik zal echter ieders mening zoveel mogelijk respecteren daar waar dit onderbouwd kan worden door andere ervaringen en/of wetenschappelijk bewijs. Een woord als "gehandicapt" in de mond of pen nemen gaat me echter veel te ver en is, kijkend naar het kattengedrag ik hier dagelijks mee maak, absoluut niet terecht.

30 april 2024